Wat is differentiatie?
Er zijn verschillende definities van ‘differentiëren’ te noemen. Deze definities sluiten elkaar niet per se uit, maar zij vullen elkaar eerder aan. De Loor (2017) definieert differentiatie als het nemen van één of meer onderwijskundige maatregelen waardoor je als docent in staat bent om in je onderwijspraktijk rekening te houden met verschillen tussen de leerlingen. Gaarthuis, Admiraal en Geisink (2017) benoemen binnen hun definitie van differentiatie ook het belang van het doelbewust op zoek gaan naar verschillen tussen leerlingen in een klas door middel van dataverzameling en data-analyse. Dit zal de input vormen voor niveaugroepen binnen een les. Berben (2014) vult dit aan en benoemt differentiatie als het bewust, doelgericht aanbrengen van verschillen in instructie, verwerking en leertijd binnen een groep of klas leerlingen. Dit op basis van onder andere hun prestaties, beheersingsniveau, leervoorkeur, interesse, motivatie of tempo. Binnen deze website zal de definitie van Berben als uitgangspunt gelden.
Belang van differentiatie
Berben (2014) benoemt dat het toepassen van differentiatie binnen lessen belangrijk is omdat dit de niveauverschillen in een heterogene groep kan verkleinen. Tevens wordt er door haar benoemd dat de Inspectie van Onderwijs en het ministerie van OCW willen zien dat leraren de instructie en verwerking beter afstemmen op de individuele leerling en dat is ook binnen onze school van toepassing. Ook is de behoefte aan differentiatie binnen lessen toegenomen sinds de invoering van het passend onderwijs in 2014 groter geworden. De (niveau-)verschillen tussen de leerlingen zijn hierdoor immers groter geworden. De Loor (2017) benadrukt ook het belang van het toepassen van differentiatie. De focus komt hierdoor volgens hem vooral te liggen op wat de leerling al wel kan, in plaats van wat deze nog niet kan. Dit kan het leerproces positief beïnvloeden. Tevens ziet hij differentiatie als een toepassing om onderwijs zinvol en betekenisvol te maken. Leerwerk kan worden gepersonaliseerd en leerlingen worden betrokken in het leerproces. Op deze manier kunnen de leerlingen gemotiveerd worden en daadwerkelijk tot leren komen.