Differentiatie: opbrengst

"Ik vind het fijn om op mijn eigen manier lesstof uit te mogen werken" (Leerling 3mavo, Pallas Athene College, 2018).

Naast differentiatie op inhoud en werkvormen kan er ook differentiatie plaatsvinden op het gebied van opbrengst. Hierbij wordt er verschil gemaakt in de manier waarop leerlingen kunnen laten zien dat zij bepaalde lesstof of bepaalde vaardigheden beheersen. Er zijn verschillende manieren om differentiatie op de opbrengst toe te passen:

1. (Eind-)producten die verschillen in moeilijkheid
Leerlingen kunnen op verschillende manieren aantonen wat zij hebben geleerd. In het overzicht van Bloom aan de rechterzijde van deze pagina is te zien welke producten makkelijker en moeilijker zijn. De leerlingen die moeite hebben met bepaalde lesstof of vaardigheden kunnen bijvoorbeeld een eindproduct ontwerpen uit de categorieën 'begrijpen' of 'onthouden'. Sterkere leerlingen kunnen worden uitgedaagd door aan de slag te gaan met eindproducten uit de categorieën 'toepassen', 'analyseren' of 'creëren'. 

2. Leerlingen een keuze aanreiken
Uit onderzoek blijkt dat leerlingen gemotiveerder zijn wanneer zij bepaalde stof of vaardigheden mogen uitwerken middels een opdracht naar keuze (Van Loor, 2017).
Keuzebord
Verschillende opdrachten kunnen worden aangereikt aan de hand van een keuzebord of een keuzemenu. Bij een keuzebord kan er gewerkt worden met negen vakjes waarbij leerlingen in iedere categorie een vakje kiezen. Een voorbeeld hiervan is terug te vinden in de rechterkolom op deze pagina (Gaarthuis. Admiraal en Geisink, 2017). 

RAFT
Ook kan er gewerkt worden met het RAFT-format. Hierbij krijgen leerlingen een keuzetabel waarbij ook per rij een keuze maken in 'role', 'audience', 'format' en 'topic'. De leerlingen kiezen per rij of kolom een rol, publiek, vorm en onderwerp naar keuze. Op deze manier werken de leerlingen naar een passend eindproduct toe. In de rechterkolom is hiervan een voorbeeld te vinden (Berben, 2014).